لیست تورهای پرنده نگری :
پرنده نگری با کیمیا تراول
پرنده نگری شاخه ای رو به رشد از بوم گردی یا اکوتوریسم ، و یکی از محبوبترین انواع ” گردشگری ِ با هدف خاص ” محسوب شده و به حل معماهای پلیسی شبیه است. بررسی های انجام شده در کشورهای مختلف نشان می دهد که معمولا قشر تحصیلکرده ی جامعه به این نوع خاص از گردشگری علاقه نشان می دهد. بر خلاف دیگر شاخه های طبیعت گردی ، مانند کوهنوردی ، افرادی با توانایی های کمتر ِ فیزیکی و بدنی نیز می توانند به سادگی در برنامه های پرنده نگری شرکت کرده و جریان زندگی در طبیعت را از نزدیک لمس کنند. تماشای پرندگان و گوش دادن به آواز و هیاهوی زندگیشان، عکاسی و ثبت آن همه زیبایی و تلاش برای شناسایی صحیح گونه ی پرندگانی که می بینید، گردشگری علمی و تفریحی منحصر به فردی است که اگر یکبار اتفاق بیافتد، آدمی را مدام به تکرار خویش فرا می خواند.
مقدمه ای بر پرنده نگری
پرنده نگری تمام معیار های یک برنامه طبیعت گردی و گردشگری لذت بخش را در خود دارد. از منظر زیبا شناختی، پرندگان همیشه مورد توجه هنرمندان بوده اند؛ آوازشان مسحور کننده است؛ زیبایی و طیف وسیع رنگهای بال و پرشان خیره کننده؛ و رفتارها و غریزه هایی مثل غریزه ی مسیریابی شان حیرت انگیز و پروازشان آرزوی همیشگی انسان بوده است. خوشبختانه پرنده نگری نوعی از گردشگری است که تجهیزات زیادی نیاز ندارد و می تواند در حین انجام سایر برنامه های طبیعت گردی نیز اجرا شود. علاوه بر این ها، پرنده نگری گونه ای نسبتا کم خرج از طبیعت گردی است. برای شروع تمام چیزی که به آن نیاز دارید یک راهنمای خوب و یک دوربین چشمی است، با بودجه ای بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان می توانید یک دوربین دو چشمی نسبتا خوب برای فعالیت های آماتور تهیه کنید.
شرکت در برنامه های پرنده نگری حسی شبیه به رفتن به شکار دارد.البته پرنده نگری هیچ گونه آسیبی به پرندگان نمی رساند و کم آسیب ترین نوع گردشگری است. از لذت بخش ترین و پر شعف ترین لحظات در پرنده نگری ، زمانی است که پرنده ای را برای اولین بار تماشا می کنید و علاوه بر دیدن آن همه زیبایی، با در نظر گرفتن نشانه هایی بسیار مانند صدا، رنگ، اندازه، رفتار و موقعیت زمانی، می توانید گونه پرنده را به درستی حدس زنید.
پرنده نگری بهترین انتخاب برای رها شدن از هیاهوی زندگی شهری و آرام گرفتن در طبیعت و لمس رمز و راز آن از نزدیک است و می تواند در شکل تورهای خاص یا برنامه های سفر به همراه دوستان و اعضای خانواده برگزار شود. از آنجا که گونه های بسیار متفاوتی از پرندگان وجود دارند، پرنده نگری می تواند یک چالش ذهنی برای پرنده نگرها باشد. برای تشخیص صحیح گونه های پرندگان از یکدیگر می بایست سرنخ ها و نشانه های ناقص و مجزایی را هنگام پرنده نگری در نظر داشت.
همچنین پرنده نگری حس کنجکاوی را در انسان بر می انگیزد. برخی رفتارهای پرندگان آنقدر جالب، متفاوت و خاص هستند که ذهن را برای یافتن پاسخ به چرایی آنها به تکاپو وا می دارد. مواردی مانند حس عمیق و دقیق ردیابی در پرندگان مهاجری که هرسال رنج سفری هزاران کیلومتری را به جان می خرند تا به یک منطقه خاص کوچ کرده و با تغییر دوباره ی فصل به موطن خویش باز می گردند.
شاید فکر کنید بازدید از مناطق بکر طبیعی، آموختن درباره ی طبیعت و تنفس هوای پاک تمام چیزی است که در پرنده نگری اتفاق می افتد. اما در واقع موضوع چیزی بسیار بیش از اینهاست. پرنده نگری در انسان به ایجاد احساسات مثبت و افزایش اعتماد به نفس می انجامد و هرچه بیشتر در این زمینه رشد می کنید این احساسات شدیدتر و قوی تر می شوند. در ادامه مطالب جالب تری را از کیمیا تراول خواهید شنید .
پرنده نگر کیست و چگونه یک پرنده نگر خوب باشیم
دراینجا کیمیا تراول به شما خواهد گفت ، حقیقت پرنده نگرها، طبیعت گردانی هستند که در جستجوی زیبایی های طبیعت و از روی کنجکاوی یا برای تفریح به تماشای پرندگان می پردازند. در پرنده نگری سعی بر این است تا گونه های مختلف پرنده شناخته شده و مکان و روش زندگی آنها بررسی شود و در ضمن انجام یک کار علمی از دیدن زیباییهای طبیعت نیز لذت برده شود.
اما هیچ کس پرنده نگر به دنیا نیامده ! و پرنده نگری مهارتی است که درست مانند سایر مهارتها می توان به آن دست یافت. با وجود آنکه منابع ارزشمندی مانند کتاب ها، فایل های صوتی و تصویری آموزشی و نرم افزار های بسیار مفیدی در این زمینه وجود دارد؛ اما هیچکدام نمی تواند به اندازه تجربه عملی در بهبود مهارت پرنده نگری شما مفید باشد. ضمن آنکه پرنده نگری چیزی بسیار بیشتر از دانستن درباره ی پرندگان و مشاهده آنان است.
یک کتاب خوب بخرید، درباره جغرافیایی که می خواهید در آن به پرنده نگری بروید تحقیق کنید، درباره نحوه رفتار پرندگان آن منطقه و ویژگی های ظاهری پرندگان مطالعه کنید و لیستی از پرندگانی که احتمالا با آن ها مواجه خواهید شد تهیه کنید. این ها به شما کمک می کند تا علاوه بر اینکه از پرنده نگری لذت بیشتری می برید بتوانید ساده تر و اثر بخش تر با دیگر پرنده نگرها ارتباط برقرار کرده و از آن ها یاد بگیرید. این خیلی مهم است.
داشتن یک دوربین دو چشمی خوب بسیار مهم است. در اینجا قصد پرداختن به مشخصات یک دوربین خوب و پیشنهاد یک مارک خاص را نداریم. اما باید دقت داشته باشید هنگامی که پرنده نگری را تازه شروع می کنید و آماتور هستید نیازی به خرید یک دوربین حرفه ای ندارید و فقط حواستان باشد که دوربین باید سبک باشد، راحت روی گودی چشم قرار بگیرد، زاویه ی دید وسیعی داشته باشد و نور را به خوبی جمع کند.با کیمیا تراول همراه باشید .
هنگام تماشای پرندگان دنبال چه چیزهایی باشیم؟
در ابتدای راه، تشخیص گونه ی پرندگان از روی صدایشان کار نسبتا دشواری است و می بایست در کنار آن به نشانه های دیگری نیز توجه کنید. برای مثال نشانه هایی مانند شکل منقار، رنگ بال و پر، تاج، شکل پا و دٌم پرنده؛ البته در کنار این ها دقت کردن به رفتار پرنده نیز بسیار مهم است. برای مثال رفتارهایی مانند پرواز با بال زدن های مداوم یا رها شدن در باد، بالا و پریدن روی شاخ و برگ درختان، شکل غذا دادن به جوجه و بسیاری مواردی دیگر، رفتارهایی هستند که دقت به آن ها می تواند در تشخیص صحیح راهگشا باشد.
در زیر کیمیا تراول به چند نکته که می تواند در تشخیص صحیح راهگشا باشد اشاره می کند :
۱- به شکل پرنده دقت کنید و سعی کنید پرنده را در یک دسته ی کلی قرار دهید. مثلن می توانید پرنده را در دسته ی ماهیخواران و پرندگان شبیه به اردک دسته بندی کنید.
۲- به جثه دقت کنید. دقت کنید که علاوه بر فاصله ، شرایط آب و هوایی نیز می تواند روی تخمینی که از اندازه پرنده می زنید تاثیر بگذارد. می توانید اندازه ی پرنده را بین کلاغ و کبوتر تخمین زده و حدس های خود را محدود کنید و با توجه به سایر پارامترها مثل ناحیه جغرافیایی که در آن قرار دارید نوع درست را حدس بزنید.
۳- به رفتار دقت کنید. آیا پرنده مدام دم خود را به بالا و پایین می جنباند؟ آیا برای شکار به طعمه خود ضربه ی سریع و نیزه ای وارد میکند؟ آیا روی آب شناور است؟ پرنده هنگام استراحت و خواب چه حالتی به خود می گیرد، مثلا آیا روی یک پا می ایستد؟ بیشتر اوقات در حال رفتن در آب است یا در خشکی یا شناور است؟
۴- مشخصه های پرواز را زیر نظر بگیرید. هنگام اوج گرفتن چگونه پرواز می کند؟ مدام بال می زند؟ در مسیر مستقیم حرکت می کند و یا مسیری دایره وار را طی می کند؟
۵- در چه فصلی از سال و چه موقعی از روز موفق به تماشای پرنده شده اید؟ پاییز یا اوایل بهار؟ اواسط روز یا هنگام شب؟
۶- کجا پرنده را پیدا کردید؟ این پرسش شاید مهمترین پرسش در فرایند تشخیص تصحیح گونه ی پرنده باشد. آیا محلی که تور پرنده نگری در آن برگزار شده مقصدی معمول برای پرندگان مهاجر است؟ یا تنها پرندگان محلی در آنجا یافت می شوند؟
کدهای رفتاری در پرنده نگری
۱- بیش از اندازه به پرندگان نزدیک نشوید و برای اینکه بتوانید از آن ها عکس بگیرید اقدام به غذا دادن به آن ها نکنید.
۲- پرنده نگری نوعی از بوم گردی یا اکو توریسم است و حتما می بایست در این چارچوب انجام شود.
۳- نسبت به رعایت اصول اکوتوریسم در تورهای پرنده نگری حساس باشید.
۴- رنگ لباس خود را از رنگ های متناسب با طبیعت مانند سبز استفاده کنید تا در استتار کمک کند.
۵- برای یاددشت برداری با خود دفترچه ای به همراه داشته باشید.
۶- در خرید دوربین دو چشمی یا تلسکوپ حتما از افراد با تجربه مشورت بگیرید.
صرف شرکت در برنامه ای که در آن به تماشای پرندگان می پردازید به این معنی نیست که در یک برنامه پرنده نگری واقعی شرکت کرده اید. پرنده نپری گونه ای از بوم گردی یا اکوتوریسم است و این نوع گردشگری با گردشگری انبوه تفاوت های زیادی دارد. کیمیا تراول به شما توصیه می کند برای درک عمیق طبیعت و زیباییهای سفر، با دانستن تفاوت های این گونه ی خاص از طبیعت گردی با دیگر شکل های گردشگری ، سعی در برنامه ریزی و یا شرکت در اینگونه سفرها داشته باشید. در این باره با دوستانتان صجبت کنید و آن ها را نیز با این مفهوم آشنا کنید.
اصول پرنده نگری
اولا با چشمان غیر مسلح پرنده را شناسایی کنید
دیدن پرنده با چشم سادهتر از دیدن آن با یک دوربین دوچشمی است چرا که با چشمان غیر مسلح دایرهی وسیعتری را میتوانید ببینید. به عنوان مثال اگر به دنبال یکی از دوستانتان در یک خیابان شلوغ باشید پیدا کردن او در شرایطی که با چشم خود به دنبالش هستید بسیار راحتتر از زمانی است که با یک تلسکوپ به دنبال او بگردید.
به بقیه پرنده نگرها به درستی آدرس بدهید
در هنگام پرنده نگری به عنوان یک تازه کار به نکات زیر توجه فرمائید در اینجا کیمیا تراول شما را راهنمائی خواهد کرد
از پرنده ها چشم بر ندارید
اگر یک پرندهی زیبا توجه شما را به خود جلب کرد اصلا لازم نیست دستپاچه شوید و به دنبال اطلاعات کامل آن پرنده از روی کتاب راهنمای پرندگان باشید. از پرنده چشم برندارید چرا که پرندهها آنقدر پر جنب و جوش هستند که نباید لحظهای دست از دنبال کردن آنها برداشت وگرنه از دید شما خارج میشوند و لذت دیدن آنها را از دست میدهید. به حرکت پرنده، نحوهی پرواز کردنش، مدلی که برای غذا خوردن انتخاب کردهاست و اوج گرفتنش در آسمان آبی نگاه کنید و تا میتوانید از دیدن آزادی پرنده لذت ببرید. بعد از دیدن پرنده زمان کافی برای یادداشت برداری یا گذاشتن یک پست در شبکههای اجتماعی را خواهید داشت. در ادامه با کیمیا تراول همراه باشید .
اگر یک پرندهی نارنجی بامزه توجهتان را به خودش جلب کرده و میخواهید آن را به بقیهی دوستانتان هم نشان بدهید درست آدرس بدهید. اینکه بگویید : ” اوناهاش روی درخته” یا ” همونجاست کنار اون ابره” فقط دوستانتان را کلافه میکند. در محیطی که پرندهها زندگی میکنند درختان زیادی وجود دارد و آسمان هم پر از لکههای ابر است، پس کسی با این روش آدرس دادن نمیتواند آن پرندهی نارنجی خارق العاده را پیدا کند. بهتر است در حین پرندهنگری برای دادن اطلاعات دقیق موقعیتی که پرنده در آن قرار دارد اینگونه آدرس دهی کنید: ” آن درخت بزرگی که از بقیه بزرگتر است را میبینید؟ به دومین درخت سمت راست آن نگاه کنید. یکی از شاخههایش برگهایی زرد دارد. روی آن شاخه پرندهی نارنجی رنگ نشسته است.”
به صدای پرنده ها گوش بدهید
این مورد خیلی بدیهی به نظر میرسد اما واقعیت این است که خیلی وقتها پرندهنگرها فراوش میکنند که به خوبی به صدای پرندهها گوش بدهند. در طبیعت وحشی یکی از بهترین راههای شناسایی حیوانات صدای آنهاست. مثلا وقتی در جنگل هستید باید حسابی گوش خود را تیز کنید تا کوچکترین صدایی را بشنوید. این کار باید برای در امان ماندن از وقوع خطرهای احتمالی که ممکن است توسط حملهی حیوانات وحشی برایتان اتفاق بیفتد، انجام شود.
البته پرندهها موجودات خطرناکی نیستند و هدف از گوش دادن دقیق به صدای آوازشان این است که بتوانید راحتتر حضورشان در اطراف خود را حس کرده و به دیدن آنها مشغول شوید.
به جزئیات پرنده ها دقت کنید
اگر از آن دسته افرادی هستید که به پرندهها علاقهی زیادی دارید یکی از زیباترین تفریحات در حین پرندهنگری برای شما طبقهبندی کردن پرندههاست. به سایز پرنده، نحوهی راه رفتن، مدل پاها، نحوهی اوج گرفتن و فرود آمدن و سبک غذا خوردن آنها دقت کنید. به نظر شما این پرنده بیشتر شبیه کبوترهاست؟ یا شباهت زیادی به بوقلمونها دارد؟
اگر برای پرندهنگری کودک خود را به همراه بردهاید میتوانید با دادن اطلاعاتی مثل اندازهی پرنده، شباهتش به پرندههایی که در محل زندگی خود دیدهاست و رنگ آن تجسم بهتری از پرندههای ناشناخته در ذهنش ایجاد کنید.
نکات امنیتی برای پرنده نگری
با وجود اینکه پرندهنگری یکی از تفریحات بسیار امن به حساب میآید اما به دلیل اینکه شما برای دیدن پرندهها مجبورید به دل طبیعت بروید بهتر است نکات زیر را رعایت کنید.
به طبیعت احترام بگذارید. اگر برای عبور از منطقهای نیاز است مجوزهای لازم را از سازمان حفاظت از محیط زیست بگیرید، حتما این کار را انجام دهید.
در مناطق محافظتشده توسط سازمان حفاظت از محیط زیست به هیچوجه کمپ نزنید، آتش روشن نکنید و از همه بدتر مشغول ماهیگیری نشوید.
مسافت زیادی را برای دیدن پرندهها به داخل جنگل یا نزدیک تالاب طی نکنید و همیشه موقعیت دقیق محل اقامت یا پارک خودروی خود را به ذهن بسپارید.
نقشهی کاغذی به همراه داشته باشید.
جعبه کمکهای اولیه و آب فراوان را فراموش نکنید.
جعبه کمکهای اولیه و آب فراوان را فراموش نکنید.
به منظور جلوگیری از گزیده شدن توسط حشرات یا خزندگان لباسهای بلند و کفشهای ساقدار بپوشید.
هدف کیمیا تراول بالا بردن دانش شما در پرنده نگری است.
نتیجه گیری کیمیا تراول
پرندهنگری گونهای سرگرمی است که مربوط به مشاهده و بررسی پرندگان در طبیعت میشود. پرندهنگری بخشی از فعالیت بومگردی (اکوتوریسم) بهشمار میآید. در ایران روز ۲۵ آبان برای این روز اختصاص یافتهاست.
فعالترین فصلهای سال برای پرندهنگری در منطقه گرمسیری به هنگام کوچ بهاره و کوچ پائیزه پرندگان است. در این فصول میتوان بیشترین گونههای پرنده را مشاهده کرد زیرا آن گونه پرندههایی که در منطقه ویژهای آشیانه نمیسازند در این فصلها از شمال به جنوب میکوچند و در میان دسته پرندگان مهاجر دیده میشوند.
تعداد پرندهنگرهای دنیا مرتباً رو به افزایش است تا حدی که در کشورهای انگلیس و آلمان برابر طرفداران فوتبال، پرنده نگر وجود دارد. در ایران نیز روز به روز بر تعداد دوستداران پرندگان و پرندهنگری افزوده میشود.
پرندهنگری جزو هیچ یک از شاخههای علوم محسوب نمیشود و یک پرندهنگر در زمره محققان بهشمار نمیرود. بلکه پرندهنگری یکی از زیر شاخههای اکوتوریسم یا طبیعتگردی است. پرنده شناسها بسیار جزییتر از پرندهنگرها به پرندگان نگاه میکنند و فقط اهداف مطالعاتی و تحقیقاتی را دنبال میکنند. در حالی که پرنده نگری لذت بردن، تجربه کسب کردن و آموختن از دنیای پر رمز و راز پرندگان است و پرنده نگرها برای کسب لذت بیشتر، از جزیینگری پرهیز میکنند.
از بهترین سامانهای پرندهنگری در ایران میتوان از مرداب انزلی، جزیره قشم، دریاچه ارومیه و شبه جزیره میانکاله را نام برد.
